بهینه سازی مصرف آب و عملکرد برنج در شرایط تنش خشکی (مطالعه موردی: شبکه آبیاری نکوآباد - اصفهان)

مدل شبیه­سازی aquacrop که عملکرد محصول را بر اساس آب قابل استفاده تحت شرایط آبیاری کامل و کم­آبیاری شبیه­سازی می­کند، ابزاری ارزشمند برای بهبود مدیریت آب در سطح مزرعه است.  به منظور ارزیابی کارکرد این مدل در مزرعۀ­ برنج، از داده­های یک آزمایش دو سالۀ برنج رقم زاینده رود، در شبکۀ آبیاری نکوآباد استفاده شده است که خاکی با بافت سنگین دارد و آب آن نسبتاً شور است.  تیمارهای آبیاری شامل دو تیمار غرقاب دائم با ارتفاع 35 و 22 میلی­متر و یک تیمار متناوب از ارتفاع صفر (حالت اشباع) تا 15 میلی­متر بوده است.  نتایج نشان می­دهد که مدل aquacrop قادر است عملکرد برنج را در تیمار آبیاری کامل و در کم­آبیاری­های ملایم به خوبی شبیه­سازی کند ولی با شدت یافتن کم­آبیاری، دقت مدل در برآورد کاهش عملکرد دانه و پوشش سایه­انداز کاهش می­یابد.  جذر میانگین مربعات خطا (rmse)، ضریب توافق ویلموت (d) و ضریب مقادیر باقیمانده (crm) برای مشخصه عملکرد دانه به ترتیب 03/1، 71/0 و 06/0 به دست آمد.  مدل مورد مطالعه، عملکرد دانه(y) ، مادۀ خشک اندام­های هوایی (b) و تغییرات پوشش سایه­انداز (cc) را به خوبی پیش ­بینی می کند.  بهترین منحنی برازش داده شده برای تابع تولید (عملکرد – آب) برای رقم و منطقۀ مورد نظر یک تابع درجه 2 بود، که در این حالت تابع تولید استخراج شده با ضریب تبیین قابل قبول 91/0 به دست آمد.